Былая палітзняволеная і дацэнтка кафедры італьянскай мовы МДЛУ Наталля Дуліна назвала ў інтэрв'ю праекту «жыццё-маліна» Мікіты Мелказёрава дзве галоўныя «антыліберальныя» рысы беларусаў і беларусак. Гэта сэксізм і гамафобія.

Сваю заяву Дуліна патлумачыла тым, што калі пагаварыць з жыхарамі і жыхаркамі Беларусі, то ў сярэднім у тым, што яны будуць расказваць, можна заўважыць менавіта такія дзве асаблівасці. Як лічыць экс-палітзняволеная, сэксізм і гамафобія ў нашай краіне «прабіваюцца» з людзей вонкі нават часцей, чым шавінізм — крайняя форма нацыяналізму.
— Гэта сярэднестатыстычнае і, зноў жа, можа быць стэрэатыпнае меркаванне, але гэты момант вельмі распаўсюджаны, — мяркуе Дуліна. — Сэксізм настолькі схаваны, што яго людзі самі не разумеюць. Прывяду вельмі цікавы прыклад. Мы неяк сядзелі з маім сябрам у кухні і размаўлялі на тэму сэксізму: я, яшчэ адна жанчына і ён. Ён у гэтым плане досыць свабодны, прасунуты <…>. І зайшла гаворка, як заўсёды, пра кіраванне аўтамабілем.
Паводле ўспамінаў Дулінай, тады пачалі абмяркоўваць, што ў жанчын за рулём ёсць як свае перавагі, так і недахопы, што раздражняе мужчын, якія бачаць «нейкія праявы, дзе жанчына, можа, акуратней кіруе», і рэагуюць на іх. У пэўны момант гутаркі ад сябра Дулінай прагучаў жарт: «Можна бясконца глядзець на тры рэчы: як цячэ вада, як гарыць агонь і як паркуецца жанчына». Сутнасць была ў тым, што мужчыны робяць гэта ў разы хутчэй.
— Ну і мы з сяброўкай пачалі жартаваць, маўляў, вось, ты сэксіст. А ён пачаў апраўдвацца, маўляў, я ж нічога не кажу. [Сказаў, што] сапраўды многія жанчыны выдатна кіруюць аўтамабілем, што ў яго нават ёсць знаёмая жанчына, якая «кіруе як мужчына». І мы з сяброўкай: «О! Дык гэта ж сэксізм у чыстым выглядзе», — успамінае Дуліна. — Калі ён, кажучы, што жанчына — малайчына, параўноўвае яе з мужчынам — усё. Да пабачэння!
Такіх момантаў, лічыць Дуліна, сярод беларусаў і беларусак сустракаецца нямала: калі нібыта сказаць «хацелі як лепш», а атрымаўся сэксізм.
— Бо, разумееце, гэта настолькі глыбока ў нас сядзіць. Бо мы, відаць, традыцыяналісты. [У нашым грамадстве рэгулярна ўзнікаюць і] праявы нейкай джэнтльменшчыны. Я жудасна не люблю, калі нават знаёмыя пры сустрэчы са мной або размаўляючы са мной неяк ласкава, напрыклад, бяруць за плячо. Хочацца гэтую руку з плечыка прыбраць, бо раздражняе. Нават такія вось рэчы [падкрэсліваюць сэксізм], — разважае Дуліна. — У мужчын ёсць такая асаблівасць. Я не магу сказаць, што гэта харасмент ці што. Але яны лічаць, што гэта праява ветлівасці, галантнасці — як дзверы адчыніць. І я бачу, што гэтыя праявы традыцыйна сядзяць у людзях. І [вядзе да гэтага] адсутнасць разумення, што [іншаму] чалавеку гэта можа быць непрыемна, бо яму самому здаецца, што гэта нармальна.
Нагадаем, раней гендарная даследчыца Ірына Сідорская тлумачыла «Люстэрку», як сексізм можа выяўляцца незаўважна і часам нават падавацца прыемным. У такім выпадку гэта называюць «добразычлівым» сэксізмам, хоць на самай справе ён можа быць не менш разбуральным і непрыемным жанчынам, чым «звычайны».
Чытайце таксама